Veertiende week
16 augustus 2018 - Bolgatanga, Ghana
In het vliegtuig schrijf ik de update van Ede laatste weken in Bolga en met reizen. Maandag voelde ik me helaas niet helemaal lekker en heb ik het wat rustiger aan gedaan. Sochtends heb ik boodschappen gedaan en daarna samen met de kids pannenkoeken gebakken. Het gas van het gasfornuis was op, dus we moesten we op een kopot koken. Hier doe je kolen in die je aansteekt en dan zet je de pan op de kolen. Dit is de traditionele manier van koken hier. Vond dat eigenlijk wel leuk. Ik heb eerst samen met de kids het deeg gemaakt en daarna hebben we samen de pannenkoeken gebakken. De kinderen helpen graag mee en daar heb ik ook veel plezier in om het samen te doen.
Hierna ging ik samen met Anita naar de markt om boodschappen voor shittel te doen en de laatste dingen te kopen op de markt. En ben ik begonnen met inpakken.
Dinsdagochtend heeft Patience mij geleerd om koose te maken. Koose zijn gefrituurde ballen van bonenmeel. Ik heb ze gezellig samen met Anita in de keuken gebakken. Daarna ging ik met Junior nog een laatste keer naar Anset toe om afscheid te nemen. Na wat getwijfel en overleg met het thuisfront heb ik besloten om hem een rolstoel te geven. Junior blijft Anset ook bezoeken. Ik heb hem het geld gegeven en hij gaat de rolstoel bestellen. Ik was ook onder de indruk dat Junior vrijwillig werkt op de fysio afdeling (hij doet zijn service) en dat de huisbezoeken allemaal vrijwillig zijn, hij krijgt niks betaald, hoogstens vergoeding voor de brandstof van de families. We are managing, zoals zoveel zeggen. Managing om dagelijks rond te komen, zoals zoveel Ghanezen. Dat doet altijd een beetje pijn om te zien. Mensen werken hard, maar krijgen weinig betaald. Mensen willen werken maar de banen zijn er niet. Mensen moeten soms 2/3 jaar wachten totdat ze aan de slag kunnen waarvoor ze gestudeerd hebben!
Ten slotte nog afscheid genomen op het next generation home. Ik had drankjes, koekjes en ballonnen mee. De kids genoten vooral ook van de ballonnen die ik meegenomen heb. Ik heb gezellig gepraat met ouderen van het huis, oa Caro , helaas heb ik haar nu pas leren kennen. Ik blijf hele leuke mensen ontmoeten en dat maakt het ook lastig dat ik bijna weg ga uit Bolga.
's Avonds had ik met George afgesproken. We hebben savonds rondgereden en hij heeft het huis van zijn vader laten zien.
Woensdag was dan de laatste dag aangebroken in Bolga. Op tijd opgestaan om het laatste wasje te doen en in te pakken. Ik heb een tijd gevuld met allemaal spullen die ik naar Accra laat sturen en die Victoria ophaalt. Ik wilde alleen nog wat souvenirs kopen om toe te voegen. Dus het was een beetje stressen die ochtend. Samen met Anita de tas weggebracht op de motor naar de bus. De Guinea fowls die ik gekregen had, zouden we vanavond eten als een feestelijke laatste keer. Veel vrienden hadden gezegd dat ze nog langs zouden komen om afscheid te nemen. Dus kochten we 2 fuinea fowls extra en nodigde ik wat mensen uit om te blijven eten savonds, voor een afscheidsfeestje. Junior kwam nog langs om afscheid te nemen en de laatste dingen voor de rolstoel te regelen en daarna ging ik even rond om van wat mensen afscheid te nemen. Nog wat meegeholpen met koken en met de kids gespeeld en de laatste foto's gemaakt. Ik was wel ook even van slag omdat de vriend van een vriend (mijn fietsenmaker vriend is een hele lieve man die altijd zegt, dankjewel voor het komen en die altijd vrolijk gedag zegt als ik langs fiets). Een vriend van hem belde me op en vroeg toen hij hoorde dat ik ging reizen voor support (geld) . Stond even met een mond vol tanden. Maar was ook geïrriteerd dat hij dat zomaar vroeg. Ik weet ook dat zijn vriend het echt niet breed heeft, maar ik kan nou eenmaal geen geld geven aan iedereen. Maar ik voel me ook altijd schuldig, omdat ik weet dat we het nou eenmaal heel goed hebben. Iets wat ik ook lastig vind is dat heel veel mensen überhaupt geen geld hebben om in Ghana zelf rond te reizen.
Emmanuel, Sadiq, Sakina en Victor waren gekomen om te blijven eten. Van twee anderen had ik helaas niks gehoord. Het is heel typisch, het feestje was met de kids en alle vrouwen van de familie en dan mijn vrienden. We hebben lekker gegeten, maar ik heb vooral genoten ook van de laatste keer dansen met de kids. Was heel erg geleefd die dag en savonds moest ik nog de laatste dingen inpakken, dus dat was nog een stressvolle avond.
Donderdagochtend kreeg ik nog feestelijk eten, fried rice, salade en Guinea fowl. Het was namelijk voor Junior our day. Helaas kreeg ik die ochtend weer last van mijn buik, was een beetje een vervelende timing, en vertrokken we heel gehaast en gestresst. Ayuma kwam mee om ons weg te brengen. Victor kwam nog langs de bus om gedag te zeggen wat erg leuk was. Tijdens de rit werd ik ook een beetje emotioneel omdat ik nog niet weg wil uit Bolga en ik alle mensen heel erg ga mensen. Bij een stop kwamen we Emmanuel toevallig nog tegen die had een andere bus maar ging dezelfde kant op. Toen werd ik helemaal emotioneel haha, maar was echt heel fijn om hem nog even te zien. Het was een heel eind naar het guesthouse bij de monkey sanctuary. We moesten nog een stuk door de jungle lopen, maar kwamen uiteindelijk aan bij het guesthouse. Het lag op een verlaten plek en je hebt alleen bereik bij een bepaalde brug. We waren ook de enige gasten.
Vrijdag gingen we naar het monkey sanctuary. Samen met een gids maakten we een wandeling door het bos. Van te voren hadden we groundnuts (een soort pinda's) gekocht en deze konden we aan de aapjes geven. De aapjes waren heel klein en schattig. We gaven de Groundnuts en die pakten ze uit de hand en ze klommen zelfs ook op onze schouders. De mensen uit het dorp leven al lang samen met de aapjes en ze hebben zelfs een kerkhof waar ze de aapjes begraven. Het was echt heel erg leuk om zo rond te lopen en de aapjes te voeren. Hierna gingen we door naar Lake Bosomtwe wat weer een hele lange reis was. In Kumasi was het verkeer ook echt verschrikkelijk druk. 's Avonds hebben we genoten van een verse ves (tilapia). Mijn gastmoeder was erg onder de indruk van de prijs (35 cedi pp, iets minder dan 7 euro), dat vond ik in het begin ook wel lastig dat verschil, voor ons is het niet duur, maar voor de mensen daar wel. Maar later kom ik hier beter mee overweg. Helaas werd ik die avond ziek, ik had een buikgriepje te pakken. Zaterdag was ik nog steeds ziekjes maar hebben we uitgeslapen, het meer bekeken en naar een dorpje in de buurt gelopen. Mijn gastmoeder kan niet zo goed tegen de kou en tijdens het reizen sleept ze een kleine heather mee, zodat we ons met warm water kunnen wassen, dat vind ik niet erg haha.
Zondag vertrokken we op tijd naar kumasi. (helaas moesten we weer over kumasi om in Takoradi te komen). Bij het station waar bussen naar Takoradi vertrekken hadden we een kaartje gekocht voor de bus. Helaas kwamen we er later pas achter dat de bus op wat mensen na helemaal leeg was. En hier is de regel, een bus of trotro vertrekt pas als hij helemaal vol is. Helaas kregen we ons geld niet meer terug om een volle bus te pakken dus dat was wachten. Als ik vroeg hoe lang het ging duren zei hij, wacht nog even, maar uiteindelijk hebben we 3 uur gewacht. En toen we eindelijk vertrokken kwamen we gelijk in de file terrecht. We kwamen uiteindelijk pas om 2100 uur 's Avonds in Takoradi aan (en we waren om 7 uur sochtends vertrokken). Helaas kreeg ik weer giga last van mijn buik, dus het laatste gedeelte was verschrikkelijk. Gelukkig heb ik niet de bus hoeven stoppen haha. We werden opgehaald door de broer van Rahee. Ik was helaas nog steeds ziekjes. Dat ziek zijn ben ik af en toe wel goed klaar mee.
Hierna ging ik samen met Anita naar de markt om boodschappen voor shittel te doen en de laatste dingen te kopen op de markt. En ben ik begonnen met inpakken.
Dinsdagochtend heeft Patience mij geleerd om koose te maken. Koose zijn gefrituurde ballen van bonenmeel. Ik heb ze gezellig samen met Anita in de keuken gebakken. Daarna ging ik met Junior nog een laatste keer naar Anset toe om afscheid te nemen. Na wat getwijfel en overleg met het thuisfront heb ik besloten om hem een rolstoel te geven. Junior blijft Anset ook bezoeken. Ik heb hem het geld gegeven en hij gaat de rolstoel bestellen. Ik was ook onder de indruk dat Junior vrijwillig werkt op de fysio afdeling (hij doet zijn service) en dat de huisbezoeken allemaal vrijwillig zijn, hij krijgt niks betaald, hoogstens vergoeding voor de brandstof van de families. We are managing, zoals zoveel zeggen. Managing om dagelijks rond te komen, zoals zoveel Ghanezen. Dat doet altijd een beetje pijn om te zien. Mensen werken hard, maar krijgen weinig betaald. Mensen willen werken maar de banen zijn er niet. Mensen moeten soms 2/3 jaar wachten totdat ze aan de slag kunnen waarvoor ze gestudeerd hebben!
Ten slotte nog afscheid genomen op het next generation home. Ik had drankjes, koekjes en ballonnen mee. De kids genoten vooral ook van de ballonnen die ik meegenomen heb. Ik heb gezellig gepraat met ouderen van het huis, oa Caro , helaas heb ik haar nu pas leren kennen. Ik blijf hele leuke mensen ontmoeten en dat maakt het ook lastig dat ik bijna weg ga uit Bolga.
's Avonds had ik met George afgesproken. We hebben savonds rondgereden en hij heeft het huis van zijn vader laten zien.
Woensdag was dan de laatste dag aangebroken in Bolga. Op tijd opgestaan om het laatste wasje te doen en in te pakken. Ik heb een tijd gevuld met allemaal spullen die ik naar Accra laat sturen en die Victoria ophaalt. Ik wilde alleen nog wat souvenirs kopen om toe te voegen. Dus het was een beetje stressen die ochtend. Samen met Anita de tas weggebracht op de motor naar de bus. De Guinea fowls die ik gekregen had, zouden we vanavond eten als een feestelijke laatste keer. Veel vrienden hadden gezegd dat ze nog langs zouden komen om afscheid te nemen. Dus kochten we 2 fuinea fowls extra en nodigde ik wat mensen uit om te blijven eten savonds, voor een afscheidsfeestje. Junior kwam nog langs om afscheid te nemen en de laatste dingen voor de rolstoel te regelen en daarna ging ik even rond om van wat mensen afscheid te nemen. Nog wat meegeholpen met koken en met de kids gespeeld en de laatste foto's gemaakt. Ik was wel ook even van slag omdat de vriend van een vriend (mijn fietsenmaker vriend is een hele lieve man die altijd zegt, dankjewel voor het komen en die altijd vrolijk gedag zegt als ik langs fiets). Een vriend van hem belde me op en vroeg toen hij hoorde dat ik ging reizen voor support (geld) . Stond even met een mond vol tanden. Maar was ook geïrriteerd dat hij dat zomaar vroeg. Ik weet ook dat zijn vriend het echt niet breed heeft, maar ik kan nou eenmaal geen geld geven aan iedereen. Maar ik voel me ook altijd schuldig, omdat ik weet dat we het nou eenmaal heel goed hebben. Iets wat ik ook lastig vind is dat heel veel mensen überhaupt geen geld hebben om in Ghana zelf rond te reizen.
Emmanuel, Sadiq, Sakina en Victor waren gekomen om te blijven eten. Van twee anderen had ik helaas niks gehoord. Het is heel typisch, het feestje was met de kids en alle vrouwen van de familie en dan mijn vrienden. We hebben lekker gegeten, maar ik heb vooral genoten ook van de laatste keer dansen met de kids. Was heel erg geleefd die dag en savonds moest ik nog de laatste dingen inpakken, dus dat was nog een stressvolle avond.
Donderdagochtend kreeg ik nog feestelijk eten, fried rice, salade en Guinea fowl. Het was namelijk voor Junior our day. Helaas kreeg ik die ochtend weer last van mijn buik, was een beetje een vervelende timing, en vertrokken we heel gehaast en gestresst. Ayuma kwam mee om ons weg te brengen. Victor kwam nog langs de bus om gedag te zeggen wat erg leuk was. Tijdens de rit werd ik ook een beetje emotioneel omdat ik nog niet weg wil uit Bolga en ik alle mensen heel erg ga mensen. Bij een stop kwamen we Emmanuel toevallig nog tegen die had een andere bus maar ging dezelfde kant op. Toen werd ik helemaal emotioneel haha, maar was echt heel fijn om hem nog even te zien. Het was een heel eind naar het guesthouse bij de monkey sanctuary. We moesten nog een stuk door de jungle lopen, maar kwamen uiteindelijk aan bij het guesthouse. Het lag op een verlaten plek en je hebt alleen bereik bij een bepaalde brug. We waren ook de enige gasten.
Vrijdag gingen we naar het monkey sanctuary. Samen met een gids maakten we een wandeling door het bos. Van te voren hadden we groundnuts (een soort pinda's) gekocht en deze konden we aan de aapjes geven. De aapjes waren heel klein en schattig. We gaven de Groundnuts en die pakten ze uit de hand en ze klommen zelfs ook op onze schouders. De mensen uit het dorp leven al lang samen met de aapjes en ze hebben zelfs een kerkhof waar ze de aapjes begraven. Het was echt heel erg leuk om zo rond te lopen en de aapjes te voeren. Hierna gingen we door naar Lake Bosomtwe wat weer een hele lange reis was. In Kumasi was het verkeer ook echt verschrikkelijk druk. 's Avonds hebben we genoten van een verse ves (tilapia). Mijn gastmoeder was erg onder de indruk van de prijs (35 cedi pp, iets minder dan 7 euro), dat vond ik in het begin ook wel lastig dat verschil, voor ons is het niet duur, maar voor de mensen daar wel. Maar later kom ik hier beter mee overweg. Helaas werd ik die avond ziek, ik had een buikgriepje te pakken. Zaterdag was ik nog steeds ziekjes maar hebben we uitgeslapen, het meer bekeken en naar een dorpje in de buurt gelopen. Mijn gastmoeder kan niet zo goed tegen de kou en tijdens het reizen sleept ze een kleine heather mee, zodat we ons met warm water kunnen wassen, dat vind ik niet erg haha.
Zondag vertrokken we op tijd naar kumasi. (helaas moesten we weer over kumasi om in Takoradi te komen). Bij het station waar bussen naar Takoradi vertrekken hadden we een kaartje gekocht voor de bus. Helaas kwamen we er later pas achter dat de bus op wat mensen na helemaal leeg was. En hier is de regel, een bus of trotro vertrekt pas als hij helemaal vol is. Helaas kregen we ons geld niet meer terug om een volle bus te pakken dus dat was wachten. Als ik vroeg hoe lang het ging duren zei hij, wacht nog even, maar uiteindelijk hebben we 3 uur gewacht. En toen we eindelijk vertrokken kwamen we gelijk in de file terrecht. We kwamen uiteindelijk pas om 2100 uur 's Avonds in Takoradi aan (en we waren om 7 uur sochtends vertrokken). Helaas kreeg ik weer giga last van mijn buik, dus het laatste gedeelte was verschrikkelijk. Gelukkig heb ik niet de bus hoeven stoppen haha. We werden opgehaald door de broer van Rahee. Ik was helaas nog steeds ziekjes. Dat ziek zijn ben ik af en toe wel goed klaar mee.
